قوانین میراث فرهنگی بر ابنیه مانع یا فرصت؛
میدان انزلی در چرخه بلاتكلیفی ۲۰ ساله گرفتار است
به گزارش آثارنیوز میدان تاریخی انزلی بیشتر از ۲۰ سال است كه در چرخه بلاتكلیفی به دور خود می چرخد و وجود بناهای تاریخی در آن سبب شده میراث فرهنگی هم در صدور مجوزها بر رعایت قوانین خود اصرار داشته باشد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- رضا اکبری: قصدمان سفر به شمال بود که مسیرمان به انزلی افتاد، تعریفش را شنیده بودیم که شهری توریستی، جالب و دیدنی است اما تا به امروز به این شهر نیامده بودیم، در بدو ورود به انزلی نخستین چیزی که توجهمان را جلب کرد دروازه ورودی شهر بود، از کسی که راهنمایمان شده بود شنیدیم نامش دروازه ماهی است و با خود گفتیم چقدر خوب که مسؤلان این شهر چنین ایده ای به خرج داده اند تا به مسافران بگویند اینجا شهری است که شغل اغلب مردمانش صیادی بوده و یا اینکه، ماهی در این شهر، به وفور یافت می شود.
با راهنمایمان به سمت داخل شهر حرکت کردیم و در راه مناظر زیبایی همچون پل تاریخی غازیان و نمای زیبای بندرگاه و پرواز مرغان دریایی را دیدیم که بسیار جلب توجه می کرد اما پس از گذشتن از پل انزلی یک دفعه با صحنه ای مواجه شدیم که تمام تصویر زیبای گذشته از یادمان رفت، آیا اینجا همان شهر است؟ ساختمان های مخروبه، بناهای ناهمگون و محوطه ای تخم مرغی شکل که شبیه به میدان بود اما وقتی شنیدیم اینجا میدان مرکزی انزلی است یک دفعه همه باورهایمان در مورد این شهر تغییر نمود.
باورمان نمی شد در شهری توریستی و توریست پذیر که در روزهای نوروز و تابستان چندین برابر جمعیت شهر، مسافر دارد چنین منظره هایی هم وجود داشته باشد؟ آیا مسؤلان شهر خوابند یا نمی توانند برای این میدان که نماد اصلی شهر است کاری کنند؟
این تنها بخشی از صحبت های مسافری بود که برای نخستین بار به بندرانزلی سفر کرده و از آن جایی که میدان اصلی هر شهر بعنوان معرف و نماد اصلی آن شهر شناخته می شود برای پیگیری وضعیت بلاتکلیف این میدان تاریخی به سراغ مردم رفتیم و بعد از شنیدن دغدغه هایشان از مسؤلان امر جویای حال شدیم.
وضعیت کنونی میدان انزلی در شأن انزلیچی ها و گردشگران نیست
در سالهای گذشته مسؤلان دستگاههای مختلف و متولیان بهسازی وضعیت میدان، بارها با برگزاری جلسات مختلف در کوشش برای رفع مشکلات میدان برآمدند اما تا کنون نتیجه ای حاصل نشده است تا جایی که «بابک دین پرست» معاون هماهنگی امور اقتصادی وزیر کشور در مسافرت اخیر خود به بندرانزلی وضعیت کنونی میدان انزلی را به خرابه ای تشبیه و خواهان رسیدگی هرچه سریع تر به وضعیت میدان تاریخی انزلی شد.
«حجت اولیایی» شهروند انزلیچی که بعنوان نجات غریق در بندرانزلی مسئولیت حفاظت از جان هموطنان در استفاده از دریا را برعهده دارد به خبرنگار مهر اظهار داشت: من نسبت به شهرم تعصب دارم و وقتی وضعیت میدان مرکزی شهر را به این شکل می بی نم تأسف می خورم.
وی افزود: وضعیت فعلی میدان مرکزی شهر نه برای انزلی که برای هیچ شهری پسندیده نیست وضعیت فعلی میدان مرکزی شهر نه برای انزلی که برای هیچ شهری پسندیده نیست و وقتی مسافری به این شهر می آید ما شرمنده می شویم.
اولیایی به نمای ناهمگون ساختمان های شرقی و غربی میدان انزلی اشاره و افزود: اگر این میدان قدمت تاریخی دارد پس بافت و بناهایش هم باید تاریخی باقی بماند اما در ضلع شرقی میدان دو بانک با نمای مدرن و کامپوزیت ساخته شده و سوال من این است که میراث فرهنگی که امروزه روی ساخت و ساز و مرمت و بازسازی بناها حساسیت به خرج می دهد در زمان ساخت ساختمان این دو بانک کجا بود و چرا اصلاً صدایش در نیامد؟
وی همینطور اظهار داشت: در ضلع غربی میدان و در جوار هتل تهران، ساختمانی داریم که مالک آن بیشتر از ۱۵ سال است به دنبال نوسازی بنای خود است و تا وزارت میراث فرهنگی هم رجوع و مکاتبه کرده اما هرکس ساز خویش را می زند و مالک بیچاره همچنان بلاتکلیف مانده است.
این شهروند انزلیچی ضمن اشاره به خطرهای جانی برای شهروندان در صورت فروریختن این ساختمان ها، تصریح کرد: امیدوارم کسانی که متولی و مسئول بهسازی میدان هستند تا زمانی که حادثه جبران ناپذیری رخ نداده فکری به حال این میدان بکنند و در جهت بهبود وضعیت کنونی میدان با مالکانی که آمادگی نوسازی و ترمیم بناهای خویش را دارند همکاری کنند.
میراث فرهنگی برای نوسازی بنا مانع تراشی می کند/۱۵ سال است دنبال مجوزم
ساختمان های تاریخی موجود در میدان بندرانزلی دارای مالک حقیقی و حقوقی است و مالکان باید رضایت خویش را برای مرمت و بهسازی بنای خود اعلام کنند اما متأسفانه با وجود اعلام آمادگی بعضی از مالکان، با مانع تراشی هایی از جانب میراث فرهنگی مواجه می شوند که میراث فرهنگی اعتقاد دارد اینها مانع نبوده و قانون است و باید در بالادست تغییراتی صورت پذیرد.
به سراغ یکی از مالکانی می رویم که ۱۵ سال است در چرخه دریافت مجوز از شهرداری و فرمانداری و میراث فرهنگی در رفت و آمد است و به امید همکاری مسؤلان مربوطه، تنها زونکن هایی مملو از نامه نگاری های شهری، استانی و کشوری را با خود حمل می کند.
لهراسب امانی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن اشاره به اینکه ملکش بین دو هتل تهران و گل سنگ قرار گرفته و تابحال هر دو سال یک مرتبه مبادرت به دریافت پروانه ساخت از شهرداری کرده است، اظهار نمود: از جانب فرمانداری و شهرداری در طول سالیان گذشته بارها اخطاریه هایی در خصوص ترمیم و رفع خطر ساختمان دریافت کرده ام اما به علت مانع تراشی های میراث فرهنگی، شهرداری حتی از صدور مجوز تخریب هم به بنده خودداری کرده است.
وی ضمن اشاره به اینکه میراث فرهنگی به علت وجود برج ساعت انزلی، حداکثر ارتفاع مجاز برای ساخت بنا در میدان انزلی را ۸.۵ متر اعلام نموده است، اضافه کرد: ساختمان من در جوار هتل تهران واقع شده و الان بنای موجود هتل تهران بیشتر از ۱۷ متر ارتفاع دارد و من هم درخواست کرده ام که حداقل هم ردیف با این هتل برای ایجاد هارمونی بناها داده شود اما مرغ میراث فرهنگی یک پا دارد.
امانی ضمن اشاره به در خواست تخریب ساختمانش پارسال به علت وجود خطرات جانی برای همشهریانش، افزود: در زمان بازدید شهردار سابق انزلی به همراه فرماندار و مدیرکل سابق میراث فرهنگی گیلان از این ساختمان، اعلام گردید این بنا ایستایی و پایداری لازم را نداشته و احتمال وقوع هر گونه حادثه و ایجاد خطر برای شهروندان بندرانزلی وجود دارد و در جهت اجرای اهداف بازسازی و باز آفرینی شهری در این میدان، باید نگاه ویژه ای به آن داشته باشند اما کو گوش شنوا؟
سیمای کنونی میدان انزلی به مانند شهر بمباران شده است
رئیس شورای شهر بندرانزلی هم در مورد وضعیت نابسامان این میدان به خبرنگار مهر اظهار داشت: میراث فرهنگی مانع تراشی نمی کند بلکه ضوابط ثبت شده خویش را برای مرمت و ساخت بنا در میدان انزلی انجام می دهد اما بعضی از مالکان بناهای میدان میزان ارتفاع بالاتری نسبت به ضوابط میراث تقاضا دارند.
موسی زنجانخواه ضمن اشاره به برگزاری جلسات مختلف توسط نماینده مردم انزلی در مجلس با وزیر میراث فرهنگی در جهت ایجاد تغییراتی در ضوابط برای رفع مشکلات ساخت و ساز و مرمت بناها در میدان تاریخی شهر انزلی، اضافه کرد: بافت تاریخی میدان انزلی ثبت میراثی شده و برخی ساختمان ها مثل قندچیان، شهرداری برج ساعت، هتل گل سنگ، هتل تهران و دادگستری به ثبت رسیده و حفظ ماهیت تاریخی این بناها وظیفه مردم و مسؤلان است.
وی با اشاره به اینکه مبنا ارتفاعی اعلام شده از جانب میراث فرهنگی برای ساخت و ساز در میدان انزلی ۸.۵ متر است، افزود: از یک سو به علت به صرفه نبودن رقم ارتفاعی اعلام شده، بعضی از مالکان رقم ارتفاعی بالاتری را تقاضا دارند اما از طرفی ضوابط میراث فرهنگی یکی از محکم ترین ضوابط و قوانین در کشور است که متأسفانه به علت عدم توجه به آن در کشور و همینطور عدم تقویت بنیه مالی میراث فرهنگی متأسفانه شاهد آن هستیم که میراث فرهنگی امروزه بدون داشتن توان حمایت مالی از صاحبان ملک، متولی حفاظت از ساختمان های فرسوده شده و این امر پسندیده نیست.
رئیس شورای شهر انزلی ضمن اشاره به تلاش مسؤلان انزلی برای ایجاد خط افق بناهای تاریخی در ضلع غربی میدان انزلی هم طراز با ساختمان هتل تهران با تغییر مبنا ارتفاعی در میدان انزلی، تصریح کرد: متأسفانه سیمای کنونی میدان انزلی به مانند شهر بمباران شده است سیمای کنونی میدان انزلی به مانند شهر بمباران شده است و از طرفی در ضلع شرقی میدان شهر بانک هایی با نمای مدرن ساخته شده که با قوانین میراث منافات دارد و با احترام گذاشتن به معماری و بافت تاریخی میدان امام (ره) نباید این ناهمگونی ها در این میدان وجود داشته باشد.
زنجانخواه با اشاره به اینکه بعضی از مالکان بناهای میراثی از ملک خود نمی توانند بهره برداری لازم را بکنند، افزود: خانه اقبال با وجود همه مطالبه گری های مسؤلان شهر و سمن ها تا کنون هیچ منفعتی برای مالک آن نداشته و عقلانی نیست که بگوییم چون ملک میراثی هست بلاتکلیف بماند چون نه در بازسازی کمک می شود و نه آورده مالی برای مالک دارد.
وی ضمن اشاره به رایزنی های انجام شده از جانب شورای شهر با مالک هتل تهران برای بازسازی این بنای تاریخی، اظهار داشت: متأسفانه پیگیری های امور در ارتباط با میراث فرهنگی و بناهای تاریخی خسته کننده است و در نهایت کارشناسان ملی در پایتخت تصمیم گیرنده هستند و به سختی می توان تغییراتی در قوانین میراث فرهنگی ایجاد کرد اما امیدواریم با استفاده از توانمندی های نماینده مردم انزلی در مجلس شورای اسلامی، یک مرتبه برای همیشه مشکل میدان تاریخی شهر حل و فصل شود.
زنجانخواه همینطور افزود: در کنار بافت تاریخی میدان انزلی بافت فرسوده هم وجود دارد که بازسازی یا نوسازی آن متأثر از قوانین میراث فرهنگی می شود اما معتقدم می توان در میدان انزلی با ملاک قرار دادن ارتفاع هتل تهران و همطراز کردن خط افق ساختمان های هم جوار، هم ضوابط میراثی رعایت شود و هم منافع مالکان ساختمان ها در این میدان تأمین گردد.
بافت تاریخی انزلی در خطر نابودی / تغییر ضوابط میراثی در حوزه اختیارات گیلان نیست
از آنجایی که هرکس سنگ خویش را به سینه می زند و منافع خویش را بیشتر از منافع جمع در نظر می گیرد بر آن شدیم تا از متولی میراث فرهنگی جویای قضایا شویم تا یک طرفه به قاضی نرفته باشیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان بالاخره پس از یک هفته تماس در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این مورد با تکیه بر اینکه بافت تاریخی بندرانزلی با وجود اینکه یکی از زیباترین بافت های کشور است به شدت مورد خطر قرار گرفته است، اظهار نمود: بندرانزلی دارای ۲۳ ساختمان تاریخی است که ۲۱ ساختمان و بنای تاریخی در اختیار دستگاههای دولتی و دو بنا در اختیار بخش خصوصی است و این امر در کشور جز استثناعات است.
مسعود حلاج پور با اشاره به اینکه از جانب وزارت میراث فرهنگی برای میدان تاریخی انزلی در سالهای گذشته ضوابط حفاظت از بافت تاریخی تنظیم و به استانداری و تمامی دستگاههای ذیربط و ذینفع ابلاغ گردیده است، اضافه کرد: بر طبق این ضوابط، حرایم، خط آسمان، مبنای ارتفاعی و نوع کالبد جداره آنها (موفولوژی شهری) بناهای تاریخی و حرایم آن بر مبنای اسناد تاریخی موجود تعیین شده و تغییر مبنای ارتفاعی عملاً به منزله دست بردن در تاریخ است.
حلاج پور ضمن اشاره به ارسال مدارک و اسناد به وزارت میراث فرهنگی برای بازبینی در مورد تغییر احتمالی مبنای ارتفاعی میدان انزلی، تصریح کرد: در اسناد تاریخی میدان انزلی علاوه بر اینکه همه ساختمان ها دارای مبنای ارتفاعی مشخص هستند، مالکانی هم که بناهایی را در محدوده این میدان خریداری نموده اند نسبت به این مورد اطلاع داشته اند اما از آن جایی که میراث فرهنگی همواره در جهت تعامل با بخش های خصوصی و دولتی برآمده و مالک هم حق دارد منافع خویش را در نظر بگیرد.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی گیلان بر مبنای ماده ۲۷ قانون ششم توسعه اگر بناهای تاریخی در اختیار دستگاههای دولتی، توجیه اقتصادی برایشان ندارد می توانند بر مبنای قانون با واگذاری به بخش خصوصی نسبت به تغییر کاربری ساختمان های ثبت شده اقدام و با تبدیل آن بنا به کافه موزه، موزه و یا بوم گردی برای توسعه گردشگری مورد استفاده قرار گیرد.
حلاج پور همینطور اظهار داشت: ساختمان تاریخی دادگستری انزلی هم با تفاهم نامه ای که بین اداره کل میراث و اداره کل دادگستری منعقد شده به موزه اسناد دادگستری و موزه ورزش تبدیل می شود.
گفتنی است؛ میدان تاریخی انزلی سال ها است در پیچ و خم نامه نگاری های مسؤلان مربوطه همچنان اندر خم یک کوچه است و مشخص نیست چه زمانی شهروندان بندرانزلی باید روز خوش این میدان را ببینند و این میدان از حالت توپ فوتبالی که فقط بین شهرداری و فرمانداری و میراث و مالک پاس کاری می شود بیرون آمده و گل پیروزی این ماراتن به نام مردم انزلی به ثبت برسد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب