ماخونیك رنگ مرمت گرفت
آثارنیوز: بیرجند - « ماخونیك » روستایی از توابع شهرستان سربیشه در خراسان جنوبی و یكی از هفت روستای شگفت انگیز ایران است كه تا افغانستان فقط 40 كیلومتر فاصله دارد، این روستای هدف گردشگری با شروع عملیات بهسازی بافت تاریخی آن از سال گذشته، رنگ مرمت بخود گرفت.
به گزارش آثارنیوز به نقل از ایرنا ماخونیك ناگفته های زیادی برای شنیدن دارد كه نه تنها با ساكنانش بلكه باید با خشت خشت خانه های آن ارتباط برقرار كرد. خانه های ماخونیك با دیوار های كوتاه گنجینه ای از اسرار نهفته تاریخ در این گوشه از سرزمین است، ساكنان این روستا با رسوم عجیب شان كشف های تازه ای را برای هر بازدید كننده رقم می زنند.
از بیرجند مركز خراسان جنوبی تا روستای «ماخونیك»، 135 كیلومتر راه در پیش است، همه چیز این روستا همچون ساكنان، آداب و رسوم و حتی خوردن و آشامیدن آنها خاص است.
ماخونیك در دامنه تپه و به شكلی در گودی زمین قرار گرفته و خانه هایی به هم فشرده با ارتفاع كم دارد، قد كوتاه اهالی ماخونیك منجر به ساخت خانه های كم ارتفاع شده و آن را تبدیل به جاذبه گردشگری كرده، البته این مورد برای دوران گذشته بوده و الان در این روستا تا حدودی قدها متعادل شده است.
بافت سنتی ماخونیك، از منطق ریاضی خاصی پیروی نمی كند، سنگلاخ بودن و ناهمواری زمین، مسائل امنیتی، رابطه خویشاوندی و شرایط اقلیمی باعث شكل گیری این گونه معماری شده است.
مصالح سازنده هر خانه، عموما سنگ، چوب و هیزم است كه متاسفانه، آفت نوین خیلی از روستاهای ایران، مانند آجر به مصالح این خانه ها راه پیدا كرده و نسل جدید اهالی ماخونیك، به تدریج از بافت سنتی آن فاصله می گیرند كه همین موضوع، به لحاظ گردشگری می تواند به جاذبه بیرونی روستا جدا از ساكنان آن لطمه بزند.
قسمت اعظم سقف خانه ها را سنگ های صاف تشكیل می دهند كه روی آنها را با مخلوط كاهگل، ساروج و سنگریزه پوشانده اند، تنها راه ارتباطی این خانه ها با بیرون، پنجره كوچكی است كه با وجود پایین بودن خانه ها از سطح زمین، خویش را بیشتر نشان داده است و به زحمت می توان با عبور از یكی دو پله وارد خانه شد.
** ماخونیك همچنان زنده است
كندیك (مخزن نگهداری گندم و جو)، كرشك (اجاق گلی برای پخت غذا)، طاق و طاقچه مهمترین بخش هر خانه است. نكته جالب سقف خانه هاست كه آنها را با تنه درختان محلی و بوته پوشانده اند، به صورت معمول در بین چند اتاقی كه بدون حصار در كنار یكدیگر تولید شده اند، تنها یك اتاق مورد استفاده شخصی قرار می گیرد كه به آن خانه آدمی یا خانه نشست می گویند.
این خانه كه مساحت آن حدود 10 تا 15 متر مربع است، برای نشست و برخاست، خوابیدن، پخت و پز، انبار جو و گندم، كارگاه بافندگی و اتاق پذیرایی به كار می رود و سایر اتاق ها كه كوچك هستند برای نگهداری حیوانات و انبار علوفه و چغندر استفاده می گردد.
با این حال خانه های شگفت انگیز ماخونیك همچنان پابرجاست و برفراشته شدن منازلی با ساخت امروزی، نتوانسته است نگاه ها را از بافت سنتی روستا بگیرد، ماخونیك همچنان زنده است.
سال گذشته سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آستین همت را برای بازسازی و مرمت این روستای تاریخی بالا زد.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سربیشه در این ارتباط به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: مرحله اول مرمت بافت تاریخی روستای ماخونیك این شهرستان شروع شد كه برای این منظور 50 میلیون تومان از محل اعتبارات ملی در نظر گرفتیم.
هاشم اتفاقی با اشاره به اینكه در این مرحله از مرمت 15 میلیون تومان هم مشاركت دهیاری و بخشداری جذب شد اضافه كرد: در مرحله نخست مرمت بافت قدیم، نماها، جداره ها و بام ها هدف پروژه بود كه با اعتبارات موجود توانستیم 35 تا 40 درصد آن را انجام دهیم.
وی با اشاره به شروع مرحله دوم مرمت از ابتدای امسال تصریح كرد: در این مرحله هم 150 میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شده كه 50 میلیون تومان آن صرف مطالعات و امكان سنجی طرح های توسعه گردشگری روستا می گردد.
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سربیشه ادامه داد: این طرح مطالعاتی آینده گردشگری روستا را برای ما مشخص می كند.
وی با اشاره به اینكه آمار دقیقی از منازل مسكونی در بافت تاریخی موجود نیست اظهار داشت: همان طرح مطالعاتی می تواند برنامه آماری هم در این خصوص به ما عرضه نماید.
اتفاقی با اشاره به اینكه 100 میلیون تومان دیگر به صورت پیمانی و امانی با اولویت تكمیل پروژه سال قبل هزینه می گردد اضافه كرد: مرمت جداره ها، استقامت بخشی پی ساختمان، بام سازی و اصلاح راه آب ها و هم مرمت بخشی از فضاهای داخلی همچون برنامه های مرمتی پیش رو است كه با بهره گیری از توان نیروهای بومی در حال اجراست و این پروژه هم تا آخر تیر ماه امسال ادامه می یابد.
** سالانه 8 هزار توریست داخلی از ماخونیك بازدید می كنند
سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سربیشه با تاكید بر اینكه در بافت قدیم روستای ماخونیك اجازه هیچ گونه ساخت و ساز جدید داده نمی گردد اظهار داشت: باید در ساخت ها و سازهای بافت تاریخی فرم معماری مد نظر میراث فرهنگی رعایت شود.
اتفاقی با اشاره به حضور روزانه یك تا 2 توریست خارجی در ماخونیك بیان كرد: سالانه 8 هزار توریست داخلی هم از این روستا بازدید می كنند.
ماخونیك روستایی است كه در دهستان دُرُح بخش مركزی شهرستان سربیشه خراسان جنوبی واقع شده و برپایه سرشماری مركز آمار ایران در سال 95، جمعیت آن 787 نفر است.
9766* 6054
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب