معرفی متفاوت روستای سهیلی از زیست در دل کوه تا الگوی جهانی بوم گردی
به گزارش آثارنیوز، در این گزارش می خواهیم روستای سهیلی را کمی متفاوت تر بشناسیم؛ روستایی که به سبب حفظ و احیای هویت فرهنگی و تاریخی خود توانست به الگویی جهانی تبدیل گردد.
خبرگزاری مهر - گروه استانها، علی ستاری: روستای سهیلی یکی از روستاهای تاریخی و بکر در جنوب ایران، استان هرمزگان و جزیره زیبای قشم است. این روستا امروز، یکی از روستاهای شناخته شده در جهان است و علت این امر هم رفتار مسالمت آمیزِ انسان ها با محیط زیست است؛ مردم این شکر نعمت را یاد گرفتند و نشان دادند که با احترام به طبیعت می توانند به الگویی جهانی تبدیل شوند.
روستای سهیلی تا قبل از جهانی شدن، میزبان سالیانه ۱.۵ میلیون مسافر بود و بطور قطع سال جاری جمعیت بیشتری از جای جای ایران و جهان برای تماشای زیبایی های خدادادی سهیلی که با میهمان نوازی، خونگرمی، مسئولیت پذیری و صیانت از محیط زیست و ذخایر دریایی زیباتر شده است، به سهیلی سفر خواهند کرد. امروز در سهیلی صیادان به حافظان محیط زیست تبدیل گشته اند و جلوه ای از مسئولیت پذیری انسان ایرانی در برابر طبیعت را به معرض نمایش گذاشته اند. به جهت اینکه بیشتر با پیشینه سهیلی آشنا شویم با ناخدا محمد صدیق حسینی یکی از اهالی قدیمی روستای سهیلی که نخستین گردشگران روستای سهیلی را در خانه خود اسکان داده و از آنها پذیرایی کرده است، به گفتگو نشستیم.
روستای سهیلی قدمت زیادی دارد
ناخدایِ باخدایِ روستای سهیلی با اعلان اینکه این روستا قدمت زیادی دارد، اظهار داشت: در روستای سهیلی یک سری تونل ها و غارهایی وجود دارد که در گذشته های دور محل زندگی خانواده ها و دام های آنان بوده است؛ در داخل این تونل ها، مردم زندگی می کردند؛ حتی گاو و بز و حیواناتشان را هم همان جا نگه می داشتند؛ البته امروزه قسمتی از این تونل ها ریزش کرده و دیگر بازسازی نشده است. وی ادامه داد: با گذشت زمان و بزرگ شدن نسل های بعد، زندگی از شکل غارنشینی به ساخت خانه های ساده در دامنه ی کوه تغییر پیدا کرد. ناخدا محمد صدیق در ارتباط با پوشش مردم سهیلی در گذشته هم اظهار داشت: پوشاک محلی مردم در گذشته بسیار ساده و گرفته شده از امکانات محدود منطقه بود. مردان اغلب «لنگ» به همراه زیر پیراهن سفید می پوشیدند؛ در زمان قدیم پارچه پیدا نمی شد؛ یک سری گونی های آردی وجود داشت که از همان برای دوخت لباس استفاده می کردند.
سهیلی در گذشته منطقه ای حاصلخیز با منابع غنی آب و نخلستان بود
وی اضافه کرد: در گذشته، سهیلی از نظر منابع طبیعی منطقه ای بسیار پُرآب و حاصلخیز بود. در بخش شرقی روستا، محلی به نام مُغ شیخ وجود داشت که چاه های عمیق آب شیرین در آن حفر شده بود و آب آن مستقیماً برای نوشیدن استفاده می شد و شیرین بود؛ زمینهای حاصلخیز اطراف روستا نخلستان های پرباری داشت که خرمای آن به شهرهایی مانند بندرعباس و حتی سایر نقاط ایران صادر می شد؛ افزون بر خرما، وجود جنگل های حرا و دسترسی ساده به دریا سبب رونق صید ماهی و میگو شده بود. در آن دوران، سهیلی یکی از مراکز مهم تولید و صادرات محصولات دریایی و کشاورزی منطقه به شمار می رفت.
خشکسالی و تغییر چهره ی زندگی روستایی
حسینی عنوان کرد: با آغاز دوره های طولانی خشکسالی در حدود ۲۵ سال گذشته، شرایط طبیعی روستا به شدت تغییر کرد؛ کاهش بارش باعث خشک شدن چاه ها و نابودی نخلستان ها شد؛ اما با این وجود مردم روستای خودرا رها نکردند و هر طور شده حیات در روستا را ولو با کارکردن در کشورهای همسایه حفظ کردند. وی در ارتباط با اشتغال پیشین مردم سهیلی اظهار داشت: شغل اصلی مردم سهیلی در گذشته دامداری و صیادی بوده است. در این منطقه، به سبب گرمای زیاد هوا، نگهداری گوسفند ممکن نیست؛ اما گاو، بز و شتر در بین دام های رایج دیده می شد؛ مردم با تولید لبنیات محلی مانند ماست و روغن، قسمتی از نیاز غذایی خودرا تأمین می کردند و اضافه آنرا در بازارهای محلی می فروختند؛ از طرف دیگر، نزدیکی به جنگل های حرا و دریا سبب شده بود صید میگو و ماهی در منطقه رونق داشته باشد. ناخدا می گوید: مردم شاخ و برگ درختان حرا را هرس می کردند و از آن برای تغذیه دام خود استفاده می کردند. او تأکید دارد که هرس درختان جنگلی در برای کمک به رشد و نمو درختان حرا بود و این کار هم نماد طبیعت دوستی این مردم است و به صورتی با این درختان رفتار می کردند که صدمه ای به آنها نرسد.
آغاز بوم گردی و گردشگری در سهیلی
این فعال حوزه گردشگری، از اولین تجربه های ورود گردشگران و ایجاد بوم گردی در این منطقه می گوید؛ روزگاری که هنوز خبری از اسکله های مدرن و قایق های فایبرگلاس نبود و تنها راه ارتباطی مردم، قایق های چوبی سنتی و پارویی بود. او می گوید: در قدیم الایام، رفت وآمد به قشم فقط با قایق بود؛ قایق های پارویی؛ البته در اسکله های بندرعباس، قشم و درگهان لنج های مسافربری هم وجود داشت اما در دیگر نقاط مسافران با قایق هایی به نام بره جابه جا می شدند؛ با گذشت زمان و ورود قایق های فایبرگلاس، رفت وآمد آسان تر شد، اما شکل زندگی سنتی مردم بازهم پابرجا بود. به قول این بومی قدیمی، اسکله ی فعلی سهیلی در گذشته وجود نداشت و تنها یک اسکله ی چوبی کوچک در کنار خانه ای قدیمی، که جان پناه صیادان در زمان خرابی دریا و طوفان بود، محل رفت وآمد مردم و ماهیگیران بود. ناخدا ادامه می دهد: شب های طوفانی یا وقتی آفتاب خیلی داغ بود، زیر آن سقف چوبی پناه می گرفتیم. ساختارش مثلثی بود، مثل برگ های نخل که سایه می داد و هنوز هم بقایای آن اسکله ی چوبی در ساحل دیده می شود.
از پذیرایی ساده تا ایجاد اولین اقامتگاه بوم گردی
ایشان سپس از روزی می گوید که اولین گردشگران وارد سهیلی شدند. ناخدا محمد صدیق اظهار داشت: روزی چند مسافر سرزده آمدند. گفتند غذا می خواهیم، جا می خواهیم برای ماندن؛ ما آن موقع مشغول صیادی بودیم و همکاران از من خواستند که پذیرایی از مهمانانی که اکثراً سرزده به روستا می آمدند را انجام دهیم؛ من با خانم خود مشورت کردم، اولش ترس داشتم، چون کار جدیدی بود؛ ولی گفتیم میهمان حبیب خداست، غذا تهیه کردیم و جا هم فراهم شد؛ به این ترتیب، نخستین تجربه ی بوم گردی در سهیلی رقم خورد؛ پذیرایی ساده و صمیمی از گردشگران، که بعدها الهام بخش دیگران در روستا شد. وی ادامه داد: از همان جا مردم دیدند که می شود از میهمان ها استقبال کرد و کم کم همه تشویق شدند؛ امروز در سهیلی حدود 12 رستوران فعال است، جدا از خانه هایی که به اقامتگاه تبدیل گشته اند. مردم یاد گرفته اند که از حضور گردشگری نان حلال درآورند و فرهنگ بومی شان را هم حفظ کنند.
مسیر پیشرفت با توکل و تلاش مردم
او درباره ی رشد چشم گیر گردشگری در سهیلی می گوید: هیچگاه فکر نمی کردم سهیلی یک روز این قدر معروف شود ولی این کار دست خدا بود؛ خداوند اراده کرد که این منطقه شناخته شود؛ با عنایت خداوند همه خانه ها تبدیل به اقامتگاه شد و مردم با عشق از گردشگرها پذیرایی می کنند و طبیعت، جنگل های حرا و دریا روزی عاملی برای پایداری روزی مردم شده است. از ناخدا در ارتباط با درختان حرا هم پرسیدیم و او اظهار داشت: این درخت با ریشه های خودش آب شور را تصفیه می کند؛ ریشه های درخت آب دریا را از خاک به بالا می کشند و از تنه عبور داده و با جدا کردن نمک آب را تصفیه می کند و در واقع یک فیلتر طبیعی و خدادادی دارد؛ این درخت که در گویش محلی «چِم» یا «حَرا» نامیده می شود، بخشی جدانشدنی از اکوسیستم و فرهنگ مردم جنوب است و در سهیلی طبیعت و باور به طبیعت درهم تنیده اند.
پوشاک و زیور سنتی زنان و مردان
وی در ارتباط با لباس مردم سهیلی اظهار داشت: لباس سنتی مردان سهیلی در گذشته شامل لنگ و زیرپوش سفید بود؛ لباسی ساده و سبک که با اقلیم گرم و مرطوب منطقه سازگار بود. زنان هم لباس های محلی رنگارنگ می پوشیدند و برای جشن ها و مراسم، آنرا با تزئینات دست دوز آراسته می کردند؛ خانم ها لباس هایی می دوختند با نخ های سیمی و خوس و گل بافی؛ بطورمثال برای بافت و تزیین یک روسری با صبر و حوصله چند ماه زمان صرف می کردند و در عروسی ها، زنان از پارچه های براق با دوخت های سنتی استفاده می کردند و زیورآلات محلی مانند سیم بافی، خوس دوزی و گل بافی بخش مهمی از زیبایی لباس به شمار می رفت.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب