ساخت مرغداری در حریم میراث ساسانی؟
آثارنیوز: اما آن چه مایهی نگرانی و غم اَنگیز بود دست درازی و ساخت وسازهای گسترده ای بود که روی محوطه و عَرصهی آن و حریم درجه یک چُنین منطقهی بسیار ارزشمندی انجام شده است. از ساخت مرغداری و شرکت تعاونی گرفته که درست روی محوطه و عَرصهی آن برگزار شده تا کارخانهی فولادی که در حریم درجه یک آن و حدود 3 کیلومتری محوطهی تاریخی و درحال ساخت است.
به گزارش آثارنیوز به نقل از خبر آنلاین، یک کنشگر میراث فرهنگی اظهار داشت: یک محوطهی بسیار بزرگ و باارزش ساسانی در حاشیه دریاچهی بختگان که به ثبت ملی نرسیده و ناشناخته مانده، مورد دست درازی و ساخت و ساز قرار گرفته و تهدیدی جدی برای آن به شمار می آید.
ایسنا در خبری نوشت: سیاوُش آریا، کُنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی درباره ی این محوطه اظهار داشت: در بازدید میدانی که ماه گذشته از روستای هدف گردشگری «دِهمورد» داشتم، در بیرون روستا و در نزدیکی و حاشیهی دریاچهی فراملی (بین المللی) بَختِگان که چندی است کامل خشکیده است با محوطه ای بسیار بزرگ در چندین کیلومتر روبه رو شدم. محوطه ای که پُر بود از سفال های شاخص تاریخی (ساسانی) و هر قدمی که بر می داشتم زیر پاهایم، خرده سفال ها خِش خِش می کرد.
به گونهی پیمایشی حدود یکی دو کیلومتر از مسیر را در سمت راست و چپ (که شوربختانه بوسیله یک جاده خاکی از هم جدا شده بود) گذر کردم و تنها چیزی که می دیدم قسمتی از تاریخ و هویت ایران و رازهای سر به مُهری، در دل زمین نهفته و روشن بود که ناشناخته است. همین طور بخش های کوچکی از رَد دیواره ای یا همان معماری و سازه در محوطه آشکار و دیده می شد.
او اضافه کرد: اما آن چه مایهی نگرانی و غم اَنگیز بود دست درازی و ساخت وسازهای گسترده ای بود که روی محوطه و عَرصهی آن و حریم درجه یک چُنین منطقهی بسیار ارزشمندی انجام شده است. از ساخت مرغداری و شرکت تعاونی گرفته که درست روی محوطه و عَرصهی آن برگزار شده تا کارخانهی فولادی که در حریم درجه یک آن و حدود ۳ کیلومتری محوطهی تاریخی و درحال ساخت است.
این کنشگر میراث فرهنگی تصریح کرد: برابر قانون هر نهاد، اُرگان، موسسه و بهره بردار و بخش خصوصی که می خواهد ساخت وسازی در هر مکانی انجام دهد باید در گام نخست استعلام از سازمان صیانت از محیط زیست و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گرفته و در صورت پاسخ مثبت این دو ادارهی کل، می تواند دست به ساخت و ساز بزند و این قانون از سال ۱۳۸۳ خورشیدی به وسیلهی نهاد بالا دستی به استانداری ها اعلام شده و از طرف استانداری ها به همهی نهادها، ارگان، موسسه و اداره های مربوطه بخشنامه شده است.
اما شوربختانه در همهی این سال ها قانون نادیده گرفته شده و به اجرا در نیامده یا اگر هم استعلامی گرفته شده، موردی و اَندک بوده است. از سویی، قانون روشن و شفاف است و همه در مقابل آن یکسان بوده و باید آنرا ارج نهاده و پاس دارند. هم اینک روشن نیست چه طور این حجم بزرگ از ساخت و سازها در منطقه انجام شده است. هر چند خوشبختانه، همهی ساخت و سازها در شروع کار است و می توان از دنبالهی کار پیشگیری کرد.
آریا افزود: منطقهی مورد گفت و گو در یک کیلومتری جنوب روستای هدف گردشگری «دِهمورد» است، در جایی که روستاییان آنرا با نام منطقهی «لَردی» می شناسند و جا دارد هرچه سریعتر ادارهی کل میراث فرهنگی استان فارس و پژوهشکدهی دیرینه شناسی کشور به موضوع ورود کرده و از دست درازی های بیشتر پیشگیری کرده و ساخت و سازها به بیرون عَرصه و حریم منتقل شود تا یادمان های باارزش تاریخی که موفقیت دسترنج نیاکان پاک سرشت ما است حفظ و نگهداری شده و به آیندگان که صاحبان اصلی این سرزمین هستند، سپرده شود.
این پژوهشگر میراث فرهنگی اضافه کرد: من بعد از بازدید میدانی و ثبت نگاره ها (تصاویر) با مسئول ثبت میراث فرهنگی استان وارد گفت و گو شدم و روشن شد که محوطه به ثبت ملی نرسیده است. اما با پیگیری های بیشتر من، دریافتم که یک گروه از باستان شناسان در بررسی های باستان شناختی حاشیهی دریاچهی فراملی بَختگان در چندین سال قبل از این محوطه هم بازدید کرده و به همراه دیگر محوطه های بررسی شده در آن پروژه، گزارشی را به پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور فرستاده اند. اما این محوطهی بسیار بزرگ و باارزش نیازمند بررسی علمی تر و گَمانه زنی دیرینه شناسی است تا بتوان آنرا نجات بخشی کرد.
او سپس اظهار داشت: من برای آنکه مطمئن شوم که در تاریخ گذاری سفال ها اشتباه نکرده ام، نگاره های سفال ها را برای دکتر رضا نوروزی، عتیقه شناس بومی استان و هَموند (عضو) هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور فرستادم و ایشان سفال های شاخص ساسانی را تأیید کرده و حتا یک تکه سفال را از آنِ دورهی هخامنشی دانستند. با این همه، آن چه از شواهد سطحی و بازدید میدانی برمی آید محوطهی باستانی مورد گفت و گو از آنِ دورهی ساسانیان است و اَنبوهی از سفال های شاخص این دوره را در دل خود دارد.
آریا اظهار داشت: از ادارهی کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس و پژوهشگاه دیرینه شناسی کشور خواستارم هرچه سریعتر به موضوع ورود کرده و نخست از ساخت وسازها و دست درازی های بیشتر پیشگیری کنند و بعد از آن به فوریت گروهی از باستان شناسان با تجربه و کارآزموده را جهت بررسی بیشتر و علمی تر و حتا گَمانه زنی دیرینه شناسی به منطقه بفرستند تا بتوان یکی از محوطه های ساسانی کشور را در گام نخست شناسایی و بعد از آن نجات بخشی و به ثبت ملی رسانده تا برای آیندگان به یادگار بماند. یادمان باشد تمدن ها در کنار رودها و دریاچه ها شکل گرفته و بی شک پرداختن به چُنین محوطه هایی رازهای سر به مُهر آنرا آشکار و مایهی شگفتی جامعهی علمی و دیرینه شناسی کشور خواهد شد.
۲۲۳۲۱۷
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب