سحرخیزی با شوخوانی
آثارنیوز: بیرجند - شوخوانی یا همان شب خوانی آیین ویژه ماه رمضان در خراسان جنوبی است كه به قول بزرگان قدمتی چند صد ساله دارد و هم اكنون هم در بعضی مناطق استان به چشم می خورد.
به گزارش آثارنیوز به نقل از ایرنا شاید علت وجودی شوخوانی ذهن هر شنونده غیر خراسانی را مجذوب كند اما خراسانی ها از سالیان دور ارتباط نزدیك و حتی قلبی با این آیین معنوی برقرار كرده اند.
آیینی كه آمدن ماه مبارك رمضان را به مهمانان خدا نوید می داد و زمانی كه هنوز وسائل ارتباط جمعی این گونه پیشرفته و فراگیر نبود، آنها را با صدای یا الله و یا الله از خواب بیدار می كرد.
فردی خوش صدا كه هنر شوخوانی را از پدران خود آموخته بود، با نواختن صدای طبل و ندای آهنگ بهشتی گونه خبر از وقت سحر و كامروایی می داد و تا آخر سحری خوردن مردم آنها را با صدای الهی العفو و متوسل شدن به چهارده معصوم (ع) همراهی می كرد.
سحری خوردن در خانه های نزدیك پشت بام شوخوان محله صفایی دیگر دارد زیرا گاهی با شنیدن ابیات او سیری در عالم معنا و با هم نواشدن با او ذكر الهی العفو را زمزمه می نماییم.
ابوالفضل كماچی اسفدن شوخوان جوانی كه 2 سالی است هنر پدر را زنده نگه داشته است، می گوید: پدرم در 73 سالگی از دنیا رفت و طبق گفته خودش از 15 سالگی شوخوانی را از پدرش آموخته بود و پدربزرگم هم از پدرانش، تا امروز این وظیفه بر گردن من و برادرم احمد گذاشته شده است.
وی ادامه داد: از كوچكی ارتباط خوبی با روش اجرای پدرم در آیین شوخوانی برقرار كردم و همیشه از خدا می خواستم كه روزی من هم بتوانم شوخوانی كنم.
از او علت شوخوانی را خواستم كه اظهار داشت: قدیم بلندگوهای امروزی كه وجود نداشته و فردی كه از صدای بهتری برخوردار بوده برای ثوابش هم كه شده بقیه را از رسیدن وقت سحر آگاه می كرده است.
وی بهترین مكان برای شوخوانی را روی پشت بام خانه یا مسجد محله ذكر كرد و اضافه كرد: این آیین امروز هم كه بلندگوها هستند باز هم بیشتر اوقات روی پشت بام ها انجام می گردد.
'ابتدا می كنم زبسم الله- پس از او لا اله الا الله' از محمد همی مدد طلبم- كرمی از علی ولی الله' نقطه آغاز شوخوانی در 30 شب ماه مبارك است و این ابیات تا ذكر نام 14 معصوم 'یارب برسان تو مهدی غایب را- فرزند علی بن ابی طالب را' ادامه خواهد داشت.
شوخوان جوان با اشاره به اینكه این آیین روزگاری در سراسر خراسان جنوبی مرسوم بود اظهار داشت: متاسفانه به علت رغبت نداشتن جوانان به شوخوانی این آیین در حال منسوخ شدن است كه امیدوارم وارثین شوخوانان این ارث معنوی را به یادگار زنده نگه دارند.
مدیر حوزه پژوهش و مطالعات اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی هم به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: شوخوانی از آیین های مذهبی قدیمی است و زمان دقیقی را نمی توان برای آن متصور شد.
سید احمد برآبادی اظهار نمود: این آیین در تمامی مناطق جنوب خراسان قدیم (قبل از تفكیك خراسان رضوی، خراسان جنوبی و خراسان شمالی) و خراسان جنوبی امروز مرسوم بوده است.
وی اضافه كرد: این آیین در سه مرحله برگزار می شد كه در مرحله اول شوخوان مردم را برای پخت و پز و در مرحله دوم برای صرف سحری بیدار می كرده است.
مدیر حوزه پژوهش و مطالعات اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی اظهار داشت: شوخوان در مرحله سوم با بیان ابیاتی خاص، روزه داران را به نزدیكی اذان صبح، خبر می داد و مردم از این طریق ماه رمضان را روزه می گرفتند.
وی خاطرنشان كرد: آیین شوخوانی هم اكنون در بعضی مناطق استان به چشم می خورد و به قوت خود باقی است.
3215*3028
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب