چه كسی جوابگوی تكه تكه شدن دره زرشك است؟!
آثارنیوز: یزد دره زرشك بعنوان قسمتی از منطقه حفاظت شده و زیست محیطی شیركوه مدت هاست در چنگال معدن افتاده و حال و روز بیمار صعب العلاجی را دارد كه نیازمند امدادهای سریع مسئولان است اما این فاجعه چه سرانجامی خواهد داشت هنوز مشخص نیست!
دره زرشک که سراسر زیبایی، میراث طبیعی و طبیعت اعجاب انگیز چشمه های آهکی و رنگارنگ و بخشی از روستای توران پشت منسوب به دختر یزدگرد سوم است، یکی از جاذبه های پرارزش استان یزد در شهرستان ییلاقی تفت به حساب می آید که آرامش و فضای دنج و دست نخورده آن در وهله اول هر انسانی را مجذوب خود می کند اما کمی جلوتر درست در قلب دره زرشک و در بین چشمه های رنگی که البته به ثبت در لیست آثار ملی هم رسیده اند، درست جایی که به آرامش می رسی، انسان با نگاهی سودجویانه و بدون در نظر داشتن اهمیت این منطقه، سرطان معدن را به جان زمین این سرزمین انداخته است.
معدنی که شاید کمتر بخشی از زمین این منطقه را سالم گذاشته و در حالیکه گستره آن از هیچ چشمی پنهان نیست، همچنان فعالیتش به شکل جدی متوقف نشده است، انگار که رویای «پول» اجازه نمی دهد به شکل جدی با این مساله برخورد شود.
اما و اگرهای فعالیت معادن با وجود اهمیت بعضی از مناطق به خصوص از نظر حفاظت از مناطق حفاظت شده و زیستگاه های گونه های خاص و تحت حفاظت در یزد مساله ای است که نه تنها به شکل جدی با آن برخورد نمیشود بلکه صدور مجوزهای این معادن و توقف فعالیتهای آنها توسط دستگاه های مربوطه هم همچنان در هاله ای از ابهام است.
رویای معادن این روزها چنان بر تن نحیف زمین یزد چنگ انداخته که گویا این سرزمین باستانی و غنی، به دلیل غنای طبیعی و زمین شناسی خود ناگزیر است دستخوش ظلم انسان ها شود، معادنی که نه تنها صرفه اقتصادی آنها برای استان معلوم نیست و به شکلی اشخاص بیشتر از استان از آن بهره برداری می کنند، بلکه با خام فروشی و مشکلات موجود در زمینه تکنولوژی و صادرات و تحریم ها بیشتر به هدر رفت سرمایه های استانمان که به شکلی حق تمام این مردم کویرنشین است، شده اند و از سویی اشتغال در این بخش از صنعت هم صدمه های جدی تری مانند هجوم مهاجران غیربومی و اتباع را برای استانمان رقم زده است.
اما آیا هم اکنون اداره کل محیط زیست که متولی حفاظت از مناطق طبیعی و زیست محیطی است، نسبت به این مساله سکوت کرده و هیچ اقدامی را با وجود وظیفه تعریف شده این دستگاه در مقابله با فعالیت معادن در مناطق خاصی مانند دره زرشک انجام نمی دهد؟!
جالب است بدانید که یکی از مهم ترین صدمه های معدن فلزاتی مانند مس بر منابع آبی است که به قول کارشناسان کمترین تغییری در زمین منجر به تغییر و صدمه به منابع آبی می شود، بدون شک حتی جابجایی این فلزات هم آلوده کننده خواهد بود. البته به قول بعضی از کارشناسان، فعالیت معدن ها یک معضل و جاده سازی و راه سازی و معایب وابسته به آنها هم صدمه های دیگری است که محیط زیست و سرمایه های زیست محیطی و طبیعی را تهدید می کند.
مطالعات وزرات نیرو بر تاثیرات معدن مس دره زرشک بر منابع آبی
«نیره پورملایی» مدیرکل محیط زیست استان یزد در گفتگو با خبرنگار ایسنا، در این رابطه اظهار می کند: بر مبنای مصوبات جلسه برگزار شده در 10 اردیبهشت ماه سالجاری در دفتر معاونت هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیس جمهور، مقرر شد تا مطالعات تأثیرات بهره برداری معدن مس دره زرشک بر منابع آبی منطقه تحت تاثیر طرح توسط وزارت نیرو انجام گیرد که هم اکنون مطالعات هیدروژئولوژی آبخوان های واقع در محدوده های مطالعاتی دهشیر در ارتباط با معدن مس دره زرشک به کارفرمایی شرکت مس و نظارت شرکت سهامی آب منطقه ای در دست انجام است.مدیر کل محیط زیست یزد: هم اکنون مطالعات هیدروژئولوژی آبخوان های واقع در محدوده های مطالعاتی دهشیر در ارتباط با معدن مس دره زرشک به کارفرمایی شرکت مس و نظارت شرکت سهامی آب منطقه ای در دست انجام است.وی خاطرنشان می کند: بعد از اعلام نتایج مطالعات مذکور مبحث در کمیته ارزیابی اثرات زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست مطرح و تصمیم نهایی اتخاذ خواهد شد.
البته یکی از کارشناسان حوزه محیط زیست یزد هم با اشاره به غنای پوشش گیاهی و تنوع زیست محیطی زیستگاه شیرکوه در گفتگو با خبرنگار ایسنا، اظهار می کند: شیرکوه یکی از مناطق غنی در یزد و فلات مرکزی است که حیات یزد را تحت شعاع قرار داده است.
وی با بیان این که شیرکوه یزد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، میگوید: شیرکوه لکه سبزی در کویر خشک یزد است و جزیره ای است که میلیون ها سال با وجود خشکسالی های مختلف به حیات زیست محیطی خود ادامه داده است و شاید اگر تنها از این بخش از استان یزد که تأمین کننده آب یزد، مهریز و تفت است.
این مسئول خاطرنشان می کند: معادن یکی از عوامل تخریب کننده محیط زیست هستند و در عین حال حفاظت از شیرکوه نیازمند عزمی ملی و گسترده است.
از منظر دیگر این محدوده بخشی از آن میراث طبیعی و البته از سرمایه های گردشگری استان است، آیا این جاذبه مورد غفلت مسؤلان اداره کل میراث فرهنگی قرار گرفته است؟ مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد پاسخ این سوال را می دهد.
محدودیت بسیار زیاد نیروهای میراث فرهنگی
«سیدمصطفی فاطمی» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در گفتگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به این که مجوزهای اعطا شده به معدن موجود در دره زرشک متعلق به پیش از ثبت چشمه های رنگی است، اظهار می کند: علیرغم این که در مدیریت های قبلی اداره کل میراث فرهنگی این چشمه ها به ثبت در لیست آثار ملی رسیدند اما تعدادی معدن پیش از آن مجوز بهره برداری گرفته اند هر چند که معدن جدیدی هم در این منطقه اتفاق نیفتاده است.
وی با اشاره به محدودیت بسیار زیاد نیروهای حفاظت میراث فرهنگی در یزد خاطرنشان می کند: تعداد آثار ثبت شده و تاریخی در یزد بسیار زیاد است با این وجود اگر از صدمه و تخریب و هر گونه اقدامی ضد میراث فرهنگی آگاه شویم به سرعت پیگیری و با آن برخورد می نماییم.
این مسئول بر ضرورت فرهنگ سازی مردم در برای استفاده از میراث طبیعی و طبیعت تاکید می کند و می گوید: با وجود تمام محدودیت ها جز با فرهنگ سازی و به همت مردم این میراث قابل نگهداری و حفاظت نیستند.
وی به تخت رستم بعنوان یکی از میراث طبیعی و اسطوره ای روستای توران پشت اشاره می کند و می گوید: با این وجود هنوز مستندات تاریخی قابل توجهی شامل اقدامات باستان شناسانه در این منطقه انجام نشده است هر چند که به علت وجود این معدن لایه رویین دره زرشک هم از بین رفته و چیزی از آن باقی نمانده است.
مدیرکل میراث فرهنگی یزد: به علت وجود این معدن لایه رویین دره زرشک هم از بین رفته و چیزی از آن باقی نمانده است.این مسئول اضافه می کند: ثبت منظر طبیعی این کوه هم اقدام بسیار دشواری است و مانند ثبت منظر طبیعی عقابکوه زمان بر است اما پیگیر حفاظت از این میراث اسطوره ای و تاریخی در توران پشت هم می شویم.
فاطمی با تاکید بر این که کاروانسرای موجود در دره زرشک هم هنوز به ثبت نرسیده و مستلزم حفاظت است، می گوید: در حوالی دره زرشک و روستای توران و منطقه پشت شیرکوه بیشتر از 100 اثر تاریخی و فرهنگی وجود دارد که نیازمند ثبت در لیست آثار ملی و حفاظت هستند.
آن طور که به نظر می آید دره زرشک های زیادی که نه تنها در یزد بلکه در سرتاسر کشور دستخوش معدن کاری قرار گرفته و شایدباز هم شاهد صدور مجوزهای جدیدی در مورد معدن کاری باشند، ظلمی است که بشر می تواند با رویای کال پول و درآمدزایی در حق محیط زیست، زمین و نسل های آینده داشته باشد و سکوت برخی مسؤلان و متولیان مربوطه در مقابل آنها هم همراهی در این ظلم و کوتاهی در انجام مسئولیت های اجتماعی و وظایف به حق انسان دوستانه است.
به نظر می رسد در ارتباط با فاجعه معدن بوجود آمده در منطقه دره زرشک هم مسؤلان باید با در نظر داشتن کمبود جاذبه های طبیعی و گردشگری و اهمیت حیات بخش منطقه حفاظت شده شیرکوه و کمک به حفظ سرمای های گردشگری و زیست محیطی، نسبت به حفظ این منطقه اقدام نمایند، البته باید بدانیم که توسعه پایدار، منافع کلان و مردم را در نظر دارد و آیا معادن جوامع محلی جز از تخریب محل زندگی و حیات وحش و زیستگاه های طبیعیشان، از منفعت دیگری بهره مند می شوند؟!
منبع: آثارنیوز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب