گزارش مهر از یك خانه تاریخی در تهران
خانه نفیس امام جمعه بدون سند متقنی به بخش خصوصی واگذار شد
آثارنیوز: خانه امام جمعه درحالی به بخش خصوصی واگذار شد كه مالكیت این بنای در تصرف میراث فرهنگی تهران هنوز به ثبت رسمی نرسیده و كاربری پذیرایی در این بنای نفیس باز مورد سوال است.
به گزارش آثارنیوز به نقل از مهر، خانه امام جمعه یكی از خانه های ثمین شهر تهران است كه دارای تزئینات باشكوهی بوده و همین تزئینات بر شهرت آن در بافت تاریخی شهر افزوده است. خانه فاقد كتیبه تاریخ دارد اما با عنایت به خصوصیات معماری و شیوه تزئینی بنا، شكل گیری آنرا می توان به اواسط دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و از دهه ۱۲۸۰ هجری قمری تا ۱۳۰۰ هجری قمری دانست.
این بنا توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۷۵ به لیست میراث ملی كشور افزوده شد و در این مدت روزگار مختلفی به خود دید. اما سوژه مالكیت آن همیشه مورد بحث و سوال بوده است و با وجود همین سوالات حالا صندوق احیای آثار تاریخی، این بنای ثمین را در مزایده قرار داد و برای آن كاربری فرهنگی، هنری و پذیرایی اعلام نمود. یكی از شركت های فعال در حوزه راه و ساختمان باز این مزایده را برنده شد و حالا باید به دنبال ثبت مدارك مالكیت آن باشد.
این خانه یكی از بناهای دوره قاجار بوده كه اطلاعات متناقضی درباره انتساب آن به امام جمعه مطرح است اما طبق آن چیزی كه در پرونده ثبتی خانه امام جمعه در دهه ۷۰ انتشار یافته این خانه متعلق به امام جمعه خویی بوده است.
یك روایت از شهروند تهرانی درباره تاریخچه بنا
در پرونده ثبتی این بنا، نامه ای توسط مدیركل میراث فرهنگی وقت به معاون پژوهشی سازمان میراث فرهنگی نوشته شده است كه تاریخ آن متعلق به تیر ماه سال ۷۸ است. در این نامه آمده كه مرقومه یكی از شهروندان تهرانی در خصوصی سابقه تاریخی خان برای ثبط در پرونده ارسال می شود. این مرقومه نشان می دهند خانه امام جمعه توسط حاجی میرزا یحیی امام جمعه خویی از وراث میرزا آقاخان نوری خریداری شده است و توسط فرزندانش سپس طی سالیان دراز به آموزش و پرورش واگذار شده است.
وقتی سازمان میراث فرهنگی این بنا را در اختیار قرار می گیرد هیچ معارضی برای آن وجود نداشته است یعنی حتی آموزش و پرورش باز ادعایی نسبت به آن نداشت بنا بر این سالهاست كه این خانه در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار دارد.
در پرونده ثبتی این خانه درباره نوع مالكیت بنا و مشخصات ثبت آن آمده است: این بنا قبل ازانقلاب از جانب مالك به وزارت فرهنگ و هنر اهدا شده است و الان در اختیار مدیریت میراث فرهنگی استان تهران قرار دارد. واگذاری بنا به شهرداری تهران در تاریخ اردیبهشت ۷۳ به امضا رسید اما به سبب مشكلات ناشی از راه اندازی پاركینگ طبقاتی كه از طرف سازمان حمل و نقل ترافیك شهرداری تهران انجام یافت به نتیجه نرسید. این قرارداد ساختمان را به مدت ۱۰ سال به شهرداری تهران با اجاره بهایی به مبلغ ۱۲۰ هزار ریال واگذار می كرد.
همچنین در اردیبهشت ۷۳ قراردادی بین مدیریت میراث فرهنگی تهران و معاونت اجتماعی شهرداری منطقه ۱۲ رسید تا این ساختمان برای بهره برداری در اختیار شهرداری قرار گیرد اما شروع عملیات راه اندازی پاركینگ طبقاتی در مجاورت بنا از طرف سازمان حمل و نقل و ترافیك شهر تهران و تخریب ناشی از آن سبب شد تا اجرای قرارداد به تعویق افتد.
خانه امام جمعه در هنگام تحویل فاقد بخش اندرونی بوده است این بخش از بنا در دهه ۳۰ از بنا منفك و به جای آن مدرسه فعلی برگزار شده است از این رو خانه امام جمعه فعلی تنها شامل بخش بیرونی بناست. سپس طی مرحله انتقال مالكیت بنا به وزارت فرهنگ و هنر از سال ۴۸ تا ۵۰ اولین دوره تعمیراتی بنا در چارچوب استواری بخشی و تعمیر اساسی شیروانی و بام از جانب سازمان ملی آثار باستانی انجام شد.
مزایده ای كه به شكست انجامید
پس از مدتها از خالی مانده خانه امام جمعه سازمان میراث فرهنگی تصمیم گرفت كه این خانه را به مزایده بگذارد یك دفعه در دوره محمدرضا پوینده كه مدیرعامل صندوق احیا بود این واگذاری انجام شد اما در آن زمان همین سوژه مالكیت به مشكلی در پرونده مزایده تبدیل و سرمایه گذار از ادامه كار منصرف شد.
بعد از آن باز هم مشكل سند مالكیت بنا حل نشد واگرچه سازمان میراث فرهنگی معتقد می باشد كه این بنا متعلق به آن است اما سند رسمی در این باره ندارد با این وجود چندی قبل صندوق احیا كه وظیفه واگذاری بناهای در اختیار سازمان میراث فرهنگی را به بخش خصوصی بر عهده دارد، این خانه را در لیست مزایده قرار داد.
در پرونده مزایده این خانه كه در سال ۹۵ تهیه شده بود، ذكر شده كه قیمت پایه اجاره بهای ماهانه ای كه برای این خانه ذكر شده ۸ میلیون تومان در ماه است كه هر سال مطابق آخرین شاخص تورم اعلامی بانك مركزی محاسبه و اعمال می شود. این قرارداد ۲۰ ساله است كه شامل ۲۴ ماه عملیات تكمیلی مرمت و آماده سازی احیا و مدت باقیمانده مدت بهره برداری است. برآورد هزینه اجرای عملیات تكمیلی مرمت و آماده سازی احیای این بنا سه میلیارد تومان است.
در بحث مربوط به كاربری مشخص شده برای این بنا و واگذاری آن، محسن شیخ الاسلامی معاون میراث فرهنگی استان تهران در یك نشست خبری اظهار داشت: اخیراً در آگهی رسمی كه برای بعضی از این بناها منتشر نموده اند، نوشته شده كه «این بنا كاربری فرهنگی ـ پذیرایی خواهد داشت»؛ این عنوان از بیخ و بُن غلط است. این كاربری برای خانه امام جمعه هم ذكر شده درحالی كه این خانه جزو نفیس ترین خانه های تهران است.
معاون میراث فرهنگی استان تهران در پاسخ به این سؤال كه چطور خانه امام جمعه كه جزو نفایس است، كاربری پذیرایی و فرهنگی گرفته است، اظهار داشت: همان كسی كه عمارت مسعودیه كاربری پذیرایی داده، برای این بنا هم چنین كاربری داده است. از نظر صندوق احیا، هیچ بنایی نفیس نیست چون مرجعی وجود ندارد كه بگوید كدام بنا نفیس است و كدام بنا نفیس نیست.
خانه امام جمعه در تصرف میراث
شیخ الاسلامی در پاسخ به سؤال خبرنگار مهر درباره مالكیت بنای خانه امام جمعه اضافه كرد: سند متقنی ندارد و مسائل قانونی آن بر عهده صندوق است. یكی از نخستین ادله قوانین حقوقی درباره مالكیت، تصرف است. این بنا سال هاست كه در تصرف اداره میراث فرهنگی قرار دارد. هیچ وقت در این سال ها معارضی نسبت به عرصه ای كه ما متصرف بودیم، وجود نداشته است. تنها بخش شرقی عمارت، محل مناقشه بین میراث فرهنگی و آموزش و پرورش بوده است.
اكنون با وجود همه مشكلات موجود درباره نوع كاربری تشخیص داده شده برای این بنای نفیس و ابهامات در سند مالكیت بنا، این خانه در مزایده اخیر صندوق احیا به یك شركت فعال در حوزه راه و ساختمان واگذار شد چون مصوبه دولت را برای واگذاری دارد.
واگذاری به شركت فعال در حوزه راه و ساختمان
نیما پرن فر مدیرعامل شركت برنده در مزایده خانه امام جمعه است كه قبل از این در مزایده خانه آقاجان نسب در شهر بابل باز شركت كرده و برنده شده است و آنرا باز به مجموعه پذیرایی تبدیل نموده است وی در این باره به خبرنگار مهر اظهار داشت: این خانه هم مانند خانه امام جمعه مشكلات زیادی داشت در آنجا چند معارض بودند كه توانستیم آن مشكل را حل نماییم. در سال ۸۲ ساختمان پشتی خانه امام جمعه به میراث فرهنگی تهران طی یك توافق نامه ای واگذار شد حالا باید مراحل ثبتی این خانه پیگیری شود.
وی افزود: ما پیش از اینكه در مزایده خانه امام جمعه شركت نماییم از این مشكلاتش آگاه بودیم و می دانستیم كه می توانیم آنرا حل نماییم. زمانی كه كارهای قانونی آن تمما شد و ضمانت لازم را دادیم ۶ ماه فرصت داریم تا طرح مرمتی خودرا به صندوق احیا بدهیم سپس تایید كمیسیون طرح ما اجرا خواهد شد. خانه امام جمعه در واقع متعلق به آقاخان نوری یكی از همدستان در قتل امیركبیر بوده است. می خواهیم این روایت را در خانه داشته باشیم.
اكنون بااینكه بخش خصوصی این بنا را در مزایده برای تغییر كاربری در اختیار گرفت اما همچنان این سوال بی جواب می ماند كه چطور صندوق احیا هنوز وقتی سند رسمی درباره مالكیت یك بنا ندارد آنرا به بخش خصوصی واگذار می كند از طرف دیگر چرا باید برای خانه امام جمعه كه جزو نفایس است كاربری پذیرایی داده شود درست مانند چندین خانه دیگر كه همگی همین كاربری را دارند آیا تفاوتی بین خانه امام جمعه با خانه های دیگر نیست؟
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب